دشمنی دیرینه و سیریناپذیر
وَلَن تَرۡضَىٰ عَنكَ ٱلۡيَهُودُ وَلَا ٱلنَّصَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ
يهوديان و مسيحيان(منحرف) هیچوقت از تو راضی نمیشوند؛ مگر اینکه دنبالهرو دینشان و به طور کامل تسلیم خواستههایشان شوی!
برکات جنگ
وَعَسَىٰٓ أَن تَكۡرَهُواْ شَيۡٔٗا وَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَعَسَىٰٓ أَن تُحِبُّواْ شَيۡٔٗا وَهُوَ شَرّٞ لَّكُمۡ
چه بسا چیزی را دوست نداشته باشید، اما به نفعتان باشد. چه بسا هم چیزی را دوست داشته باشید، اما به ضررتان باشد. (سود و زیان واقعیتان را خدا میداند، شما که نمیدانید.)
انفاق دوستداشتنیها
لَن تَنَالُواْ ٱلۡبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ
فقط وقتى به مقامِ خوبان مىرسيد كه از چيزهاى دوستداشتنىتان در راه خدا هزينه كنيد.
وحدت و دوری از تفرقه
وَٱعۡتَصِمُواْ بِحَبۡلِ ٱللَّهِ جَمِيعٗا وَلَا تَفَرَّقُواْۚ
و همگى به ريسمان خدا [ قرآن، و هرگونه وسيلۀ وحدت الهى]، چنگ زنيد، وپراكنده نشويد.
وجوب دفاع و حمایت از مستضعفان عالم
وَمَا لَكُمۡ لَا تُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلۡمُسۡتَضۡعَفِينَ مِنَ ٱلرِّجَالِ وَٱلنِّسَآءِ وَٱلۡوِلۡدَٰنِ
شما را چه شده كه در راه خدا و نجات مردان و زنان و كودكان مستضعفى كه زير سلطۀ دشمن هستند، نمىجنگيد؟!
عاون و همکاری و کار جمعی
وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِ
و يكديگر را بر انجام كارهاى خير و پرهيزكارى يارى نماييد، و يكديگر را بر گناه و تجاوز يارى ندهيد؛
دشمنی دیرینه و تمدّنی یهود صهیونیست
۞لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ ٱلنَّاسِ عَدَٰوَةٗ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلۡيَهُودَ وَٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۖ
يقيناً سرسختترين مردم را در كينه و دشمنى نسبت به مؤمنان، يهوديان و مشركان خواهى يافت.
عادلانه و بدون پارتی بازی سخن گفتن
وَإِذَا قُلۡتُمۡ فَٱعۡدِلُواْ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰ
و وقتى نظر خود را مىگوييد، عدالت و انصاف را رعايت كنيد، هرچند دربارۀ نزديكانتان باشد.
مردمداری
خُذِ ٱلۡعَفۡوَ وَأۡمُرۡ بِٱلۡعُرۡفِ وَأَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡجَٰهِلِينَ
پيامبر! در برخورد با مردم از حقوق شخصىات بگذر و امربهمعروف كن و به نادانها بىاعتنا باش.
اتحاد و همبستگی مؤمنین، در برابر دشمن
َلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمْ
(در شرایط جنگی مطیع محض خدا و رسول باشید و) با هم جرّوبحث نكنيد كه روحيهتان را مىبازيد و نيرويتان تحليل مىرود!
عشق و علاقه به مردم
لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ
رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
بهيقين، پيامبرى بهسويتان آمده است، از جنس خودتان! ديدن درد و رنجتان برايش سخت است، براى هدايتشدنتان حرص و جوش مىزند و در حق مؤمنان، دلسوز مهربان است.
استقامت جمعی
فَٱسۡتَقِمۡ كَمَآ أُمِرۡتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ
پس همانطوركه مأموريت يافتهاى، ثابتقدم باش.كسانى هم كه با تو رو بهسوى خدا آوردهاند، ثابتقدم باشند.
سپاسگذار و قدردان دیگران بودن
لَئِن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِيدَنَّكُمۡۖ وَلَئِن كَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٞ
اگر شكر كنيد، حتماً سرمايۀ وجودىتان را زياد مىكنم و اگر ناشكرى كنيد، مجازاتم خيلى شديد است.
رسیدگی به نزدیکان و رعایت عدل و احسان
إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ وَإِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ
خدا از سرِ مهربانى و مصلحت، به برقرارى عدالت در جامعه، به خيرخواهى براى مردم و به بخشش به قوموخويش فرمان مىدهد.
انفاق و خودداری از تبذیر و اسراف
وَءَاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرۡ تَبۡذِيرًا
حقّ قوموخويش و فقير و درراهمانده را ادا كن و در زندگى ابداً ريختوپاش نكن.
عمل صالح، سرچشمه محبوبیّت
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا
خدا مِهر و محبّت مسلمانانى را كه كارهاى خوب مىكنند، در دلها مىاندازد.
وعده قطعی نصرت و پیروزی
وَلَيَنصُرَنَّ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُۥٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ
و قطعاً خدا به كسانى كه [دين] او را يارى مىدهند يارى مىرساند؛ مسلّماً خدا نيرومند و تواناى شكستناپذير است.
ازدواج دادن مجردان
وَأَنكِحُواْ ٱلۡأَيَٰمَىٰ مِنكُمۡ وَٱلصَّٰلِحِينَ مِنۡ عِبَادِكُمۡ وَإِمَآئِكُمۡۚ إِن يَكُونُواْ فُقَرَآءَ يُغۡنِهِمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۗ
یراى زنان و مردان مجرّد كه صلاحيّت ازدواج دارند، مقدمات ازدواج را فراهم كنيد و ازدواجشان دهید. اگر دستخالى و تنگدست هستند، خدا از سرِ بزرگوارى بىنيازشان مىكند؛
خانواده الگو و محبّت به همسر و فرزندان
رَبَّنَا هَبۡ لَنَا مِنۡ أَزۡوَٰجِنَا وَذُرِّيَّٰتِنَا قُرَّةَ أَعۡيُنٖ وَٱجۡعَلۡنَا لِلۡمُتَّقِينَ إِمَامًا
خدايا، كارى كن كه همسران و بچههايمان چشموچراغ و مايۀ عزت ما باشند و ما را الگوى خودمراقبان كن.
دوری از برتریجویی
تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ
بله، سراى آخرت را نصيب كسانى مىكنيم كه در جامعه نه میخواهند برترىجویی و قلدری کنند و نه فساد و خرابکاری. عاقبت نیک هم برای خودمراقبان است.
مؤمنان نترس و صادق الوعد
مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ رِجَالٞ صَدَقُواْ مَا عَٰهَدُواْ ٱللَّهَ عَلَيۡهِۖ فَمِنۡهُم مَّن قَضَىٰ نَحۡبَهُۥ وَمِنۡهُم مَّن يَنتَظِرُۖ وَمَا بَدَّلُواْ تَبۡدِيلٗا
در ميان مؤمنان، رادمردانى هستند كه بر سرِ عهدشان با خدا صادقانه ايستادند. برخىشان شهيد شدند و برخى منتظر شهادت هستند. اينان بههيچوجه تغيير عقيده ندادند
رعایت حریمها در ارتباطات
ٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّأَزۡوَٰجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَآءِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ يُدۡنِينَ عَلَيۡهِنَّ مِن جَلَٰبِيبِهِنَّۚ ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَن يُعۡرَفۡنَ فَلَا يُؤۡذَيۡنَ
پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مسلمانان سفارش كن كه با چادرها و روسرىهاى بلند، خود را كامل بپوشانند. اين براى آنكه آنان را به پاكدامنى بشناسند و اذيّتشان نكنند، بهتر است.
شنیدن حرف و تبعیّت و پیگیری بهترینها
فَبَشِّرۡ عِبَادِ ٱلَّذِينَ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقَوۡلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحۡسَنَهُۥ
پیامبر به بندگانم مژده بده، آن كسانى كه حرفهای گوناگون را با دقّت مىشنوند و با تجزيه و تحليل، دنبال بهترينش مىروند (اینها كسانى هستند كه خدا دستشان را در زندگى گرفته است.)
خوبی در جواب بدی دیگران
ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ فَإِذَا ٱلَّذِي بَيۡنَكَ وَبَيۡنَهُۥ عَدَٰوَةٞ كَأَنَّهُۥ وَلِيٌّ حَمِيمٞ
جوابِ بدى را با خوبى بده، آنهم با بهترين روش .اگر اينطور كنى، آن كسى كه بين تو و او دشمنى بوده است، يكدفعه مثل دوستى صميمى مىشود!
اهل مشورت بودن
وَأَمۡرُهُمۡ شُورَىٰ بَيۡنَهُمۡ
)آنچه نزد خداست از خوشیهای زودگذر دنیا بهتر است، اما مخصوص کسانی است که( کارهایشان را با مشورت پیش میبرند.
دوستی بین مؤمنان و دشمنی با دشمنان
مُحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلۡكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيۡنَهُمۡ
محمّد (صلّی اللّهُ عَلیه و آله و سلّم) پيامبر خداست و همراهانش در برابر دشمنان بىدين سرسخت و با خودشان مهربان هستند.
قیام مردم برای برپایی قسط ومبارزه برای نصرت خدا و ولیّ خدا
لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَنزَلۡنَا مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمِيزَانَ لِيَقُومَ ٱلنَّاسُ بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَنزَلۡنَا ٱلۡحَدِيدَ
ما پيامبرانمان را با دليلهاى روشن فرستاديم.همچنين، كتابهاى آسمانى را فرستاديم و دين را كه معيار سنجش است تا مردم قيام بهعدالت كنند. و آهن را (كه در ساختن تجهيزات نظامى و غيرنظامى بهدرد مىخورَد) آفريديم (تا خدا معلوم كند چه كسانى از ترس عذابِ نديده، دين الهى و پيامبرانش را يارى مىكنند. زيرا خدا نيرومندِ شكستناپذير است.)
مجاهدان متّحد، محبوبان خدا
إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلَّذِينَ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِهِۦ صَفّٗا كَأَنَّهُم بُنۡيَٰنٞ مَّرۡصُوصٞ
خدا كسانى را كه همچون سدّى فولادين، صف مىبندند و در راهش مىجنگند، دوست دارد.
آینده روشن به شرط استقامت
وَأَلَّوِ ٱسۡتَقَٰمُواْ عَلَى ٱلطَّرِيقَةِ لَأَسۡقَيۡنَٰهُم مَّآءً غَدَقٗا
اگر در راهِ درست پايدارى كنند، حتماً آنان را با آبى گوارا و فراوان سيراب مىكنيم.
پرهیز جدی از عیبجویی و غیبت
وَيۡلٞ لِّكُلِّ هُمَزَةٖ لُّمَزَةٍ
واى بر هركه كارش عيبجويى، بدگویی و زخمزبان است!